Op 1 januari 2008 werd de Wet Banksparen van kracht. Deze wet maakt het voor banken en beleggingsinstellingen mogelijk om producten aan te bieden waarmee fiscaal vriendelijk vermogen opgebouwd kan worden. Hiervóór konden alleen verzekeraars deze producten met een fiscaal voordeel aanbieden. Het vermogen dat wordt opgebouwd moet uiteindelijk wel gebruikt worden voor een specifiek doel. Deze doelen zijn:
- aflossen van een hypotheek (per 1 januari 2013 niet meer mogelijk voor starters)
- opbouwen en uitkeren van (aanvullend) pensioen
- betalen van een uitvaart
- uitkeren of uitstellen van een expirerende lijfrente
- uitkeren of uitstellen van een gouden handdruk (Per 1 januari 2014 niet meer mogelijk voor starters)
Bij banksparen spaart u op een speciale rekening: de bankspaarrekening. Deze is geblokkeerd, dus u kunt het spaartegoed niet op elk moment opnemen. U hoeft over het spaartegoed geen vermogensbelasting te betalen tot het moment dat het tegoed vrijkomt. U betaalt dan belasting over het bedrag dat u opneemt.
- Aflossen van uw hypotheek. Wanneer u vóór 31 december 2012 een huis gekocht heeft, kan het zijn dat u een bankspaarrekening heeft voor de aflossing van uw hypotheek. U heeft dan een ‘spaarrekening eigen woning’ (SEW). Wanneer u heden een hypotheek gaat afsluiten, dan kunt u geen bankspaarrekening meer openen voor de aflossing hiervan. Wanneer u nog een spaarrekening eigen woning (SEW) heeft, dan blijft u de volgende belastingvoordelen houden:
- U hoeft geen vermogensbelasting in box 3 te betalen over het opgebouwde spaartegoed
- U hoeft in box 1 pas belasting te betalen over het rentevoordeel dat u behaalt boven een bepaalde grens
Gebruikt u het spaartegoed voor de aflossing van uw hypotheek, dan kunt u profiteren van dit belastingvoordeel. De looptijd van deze spaarrekening is maximaal 30 jaar. U mag in de tussentijd geen geld opnemen van de rekening, tenzij u er de hypotheek mee aflost. U stort elke maand of elk jaar een bedrag op de spaarrekening, dit bedrag is zo berekend dat u aan het einde van de looptijd van de hypotheek de hypotheekschuld (of een deel ervan) kunt aflossen.
- Opbouwen en uitkeren van (aanvullend) pensioen.
Als u een pensioentekort heeft, kunt u belastingvrij vermogen opbouwen voor uw pensioen. Op de website van de Belastingdienst kunt u kijken of er in uw situatie inderdaad sprake is van een pensioentekort. Per jaar kunt u niet meer belastingvrij sparen dan het berekende pensioentekort.
Gaat u met pensioen, dan krijgt u het opgebouwde spaartegoed maandelijks of jaarlijks uitgekeerd. Deze uitkeringen moeten starten tussen uw AOW-leeftijd en uw zeventigste jaar. Let op:
- Laat u ieder jaar meer dan € 21.142 euro uitkeren? Dan moet u minimaal 20 jaar lang uit laten keren om recht te hebben op het belastingvoordeel.
- Is de jaarlijkse uitkering minder dan € 21.142 euro? Dan kunt u de periodieke uitkeringen ook verdelen over minstens 5 jaar in plaats van 20 jaar.
- Wilt u de uitkering vóór uw AOW-leeftijd laten ingaan? Dan moet het spaartegoed over een langere periode verdeeld worden, namelijk 20 jaar plus het aantal jaren dat u jonger bent dan uw AOW-leeftijd.
- Uitvaart banksparen
Banksparen voor het betalen van een uitvaart wordt ook wel uitvaartsparen genoemd. Geen enkele bank biedt dit spaarproduct echter aan. Om deze reden bevat de aanhangige wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Fiscale verzamelwet 2015) onder meer de bepaling dat deze wettelijke mogelijkheid per 1 januari 2016 vervalt.
- Uitkeren of uitstellen van een expirerende lijfrente of gouden handdruk.
Als het bedrag op uw lijfrente vrijkomt, kunt u hierbij gebruik maken van de voordelen als bij het belastingvrij opbouwen van uw pensioen. Dit kon ook bij een ontslagvergoeding of gouden handdruk, maar dit is per 01-01-2014 afgeschaft. Een ontslagvergoeding moet nu direct uitgekeerd worden.